Behaviorismo, innatismo, konputazionalismo, konstruktibismo, neokonstrutibismoa eta teoria sozio-kulturala

-

Azalpen behaviorista 

Egilerik garrantzitsuena:  Skinner

Behaviorismoaren sortzailea John Broadus Watson psikologoa izan zen

Lan ospetsuak: Behavior: An Introduction to Comparative Psychology (1914, "Jokabidea: psikologia konparatiboaren hastapenak"). Psychology from the Standpoint of a Behaviorist (1919, "Psikologia, behaviorismoaren ikuspuntutik"). Behaviorism (1926, "Behaviorismoa").

WEBGRAFIA: http://www.euskara.euskadi.eus/r59-lurcontd/eu/contenidos/termino/_c06011/eu_w_0078/w0078.html

WEBGRAFIA: https://eu.wikipedia.org/wiki/John_Broadus_Watson         

Azalpen innatista

Egilerik garrantzitsuena: Chomsky

Zer da LAD? Noam Chomsky (1957) linguistak proposatu zuen, gizakiak biologikoki prest daudela hizkuntza ikasteko garai eta bide zehatz batean eta haurrak (Language Acquistion Device (LAD))- rekin mundura datozela.

Zer ote da Gramatika Unibertsala? Gramatikari sortzaileek diotenez (Chomsky da teoria horren bultzatzaile nagusia) hizkuntzetako gramatika guztiek eredu bera dute (Gramatika unibertsala) eta eredu hori formalizatzea da hizkuntzalarien lana. Gramatika unibertsala herentziaz hartzen da.

WEBGRAFIA: https://www.euskara.euskadi.eus/r59-738/eu/contenidos/termino/_c02554/eu_g_3004/g3004.html 

Zer da Konputazionalismoa?

Teoria konputazionalista:  80ko hamarkadako teoria honek adimena neuronen konexioen konfigurazioarekin parekatzen du, eta eremu pragmatikoan kokatzen da, komunikazioan hitzei ez ezik, tonuari eta jarrerari erreparatzen diogula aitortuz (Brunerren PERFINK: perceive, feel, think).

WEBGRAFIA: http://pausoa.blogspot.com/2013/06/hizkuntzaren-didaktikaren-oinarriak.html 

Zer da Konstruktibismoa?

Egilerik garrantzitsuena:  Piaget

Konstruktibismoa: adimena gizakia inguruneari egokitzeko mekanismoa dela proposatzen du, esperientziak egituratuz eta eskemak antolatuz eraikitzen dena, zerotik hasita (tabula rasa). Ingurunearekin dugun elkarrekintzaren ondorioz eskemak etengabe birmoldatuz doaz. Hizkuntza garapen kognitiboaren azpiproduktu litzateke.

WEBGRAFIA: http://pausoa.blogspot.com/2013/06/hizkuntzaren-didaktikaren-oinarriak.html

Karmiloff-Smithen eredu neokonstruktibistak zer dio?

Karmiloff-Smith-en neokonstruktibismoaren teoria: adimenaren oinarrizko ezaugarria berari buruz pentsatzeko gai izatea da, bere burua birpentsatu edo berrirudikatzen du etengabe.

Honen adibide da hizkuntzaren birdeskribapenean ematen den U formako prozesua, haurra roto – rompido –roto esatera eramango duena bi eta sei urte bitartean (hasieran kontzientzia metalinguistikorik izan gabe hartuko du ingurunetik forma, gero aditz erregularrak ezagutzean hipotesi bat eraiki eta forma akasduna sortuko du eta, azkenik, ingurunearekin elkarrekintzan berriro ere forma zuzenera iritsiko da, baina kasu honetan kontzienteki).

WEBGRAFIA: http://pausoa.blogspot.com/2013/06/hizkuntzaren-didaktikaren-oinarriak.html

Teoria sozio-kulturala

Vigotskiren teoria sozio-kulturala: hizkuntza komunikaziorako tresna kulturala da, gizarte-esperientziaren emaitza, eta ez garapenaren ondorio zuzena. Haurrak helduaren laguntza aktiboaren beharra du hizkuntza bereganatzeko, eta laguntza hori garapen hurbileko eremuan ematen da.

WEBGRAFIA: http://pausoa.blogspot.com/2013/06/hizkuntzaren-didaktikaren-oinarriak.html

BIBLIOGRAFIA

RUIZ BIKANDI, Uri [arg.] (2010). Bigarren Hizkuntzaren Didaktika Haur eta Lehen Hezkuntzan. Euskal Herriko Unibertsitatea.


Iruzkinak

Argitaratu iruzkina

Blog honetako argitalpen ezagunak

ZER DA ETA NOLA EGIN PORTFOLIO BAT (Portfolio elektronikoa / e-Portfolio)

-
Irudia
e-Portfolioa Portfolioa hitza entzuten da maiz irakasle askoren ahotan, baina zenbaitetan ez dakigu zehatz-mehatz zer den eta haiek zeri deitzen dioten Portfolioa , zer nahi duten guk ikasleok egitea, eta zenbaitetan iduri luke ez dakitela benetan zer eskatzen ari diren. Izan ere, "Portfolio" hitzaz ulertzen duguna argi eta garbi azaldu beharra dago, ikasleek edo, oro har, Portfolio baten egileek nondik nora jo behar duten jakin dezaten. Portfolioa , ongi egina baldin badago, autoebaluaziorako tresna didaktiko indartsua da, ikasgai batean edo ikaskuntza prozesu jakin batean izan dugun eboluzioa erakusteaz gainera, ikasketa horren inguruan gogoeta egiteko aukera ematen digu, garatu ditugun gaitasunen inguruan iritzi kritikoa emanez. Gainera, Portfolioa denbora jakin batean landu ditugun ikasketa guztien bilduma izan daiteke: ikasgai batena, seihileko bateko ikasgai guztiena, maila jakin batekoa edo, nahi izanez gero, Gradu osokoa. Horregatik, hain garrantzit...
Read more »

PSIKOGENESIA

-
Irudia
Psikogenesia Juankar LOPEZ-MUGARTZA Nafarroako Unibertsitate Publikoa (2024) Psikogenesia, alfabetatzearen garapenaren prozesu nagusia, haurren irakurketa-idazketaren eskuratze-prozesuan oinarritzen da, eredu linguistikoa edo ortografikoa edozein dela ere. Prozesu honetan haurrek antzeko zailtasunei aurre egiten dietela onartzen da, hizkuntzaren irudikapen alfabetikoa ulertzeko interpretazio-sistemak eraikitzen baitituzte. Haurren ideia-sistema horiek psikogenesiaren azterketa-gunea dira, eta psikogenesiaren garapenaz arduratzen dira. Alfabetatze-prozesuan, haurrek produkzio-ekintzetan eta interpretazio-ekintzetan parte hartzen dute. Idazketaren xedearekin esperimentatzen dute beren propietateak ulertzeko eta bildu dituzten datuei zentzua emateko, eta horrek hipotesiak berrestea edo baztertzea dakar. Koherentzia bilatze horretan, haurrek interpretazio-sistema ordenatuak garatzen dituzte, "Haurren Teoriak" izenez ezagutzen direnak, idazketa-sistemen izaera eta funtzioa azaltze...
Read more »

IRULEGIKO ESKUA - MANO DE IRULEGI - MAIN D'IRULEGI - HAND OF IRULEGI

-
Irudia
*  * Irulegiko eskua Balio akademikorik gabeko JOLAS FILOLOGIKO-LITERARIOA Gaur egun dakigunarekin testua ezin da deszifratu Nire ekarpen hau jolasa dela onartzea, testua itzultzeko dugun ezintasuna onartzea da, baina, aldi berean, hori bera ere bada amets egiteko eta bide berriak jorratzeko aukerari beti ateak irekitzeko prest gaudela aldarrikatzea.  * La Main d'Irulegi TRADUCTION CRÉATIVE  sans valeur académique En l'état actuel des connaissances, il n'est pas possible de déchiffrer le texte. Accepter que ma contribution soit un jeu revient à reconnaître mon incapacité à traduire le texte, mais c'est aussi un moyen de ne pas priver la possibilité de rêver et d'apprendre.  *   Mano de Irulegi JUEGO FILOLÓGICO-LITERARIO   sin valor académico Con los conocimientos actuales no es posible descifrar el texto Aceptar que mi aportación es un juego es una forma de asumir mi incapacidad para traducir el texto, pero también una manera de dejar la puerta abierta a ...
Read more »