PSIKOGENESIA
Psikogenesia Juankar LOPEZ-MUGARTZA Nafarroako Unibertsitate Publikoa (2024) Psikogenesia, alfabetatzearen garapenaren prozesu nagusia, haurren irakurketa-idazketaren eskuratze-prozesuan oinarritzen da, eredu linguistikoa edo ortografikoa edozein dela ere. Prozesu honetan haurrek antzeko zailtasunei aurre egiten dietela onartzen da, hizkuntzaren irudikapen alfabetikoa ulertzeko interpretazio-sistemak eraikitzen baitituzte. Haurren ideia-sistema horiek psikogenesiaren azterketa-gunea dira, eta psikogenesiaren garapenaz arduratzen dira. Alfabetatze-prozesuan, haurrek produkzio-ekintzetan eta interpretazio-ekintzetan parte hartzen dute. Idazketaren xedearekin esperimentatzen dute beren propietateak ulertzeko eta bildu dituzten datuei zentzua emateko, eta horrek hipotesiak berrestea edo baztertzea dakar. Koherentzia bilatze horretan, haurrek interpretazio-sistema ordenatuak garatzen dituzte, "Haurren Teoriak" izenez ezagutzen direnak, idazketa-sistemen izaera eta funtzioa azaltze