Euskal Unibertsitatea Nafarroako Irakasleen Unibertsitate-Eskolan (Lopez-Mugartza, 2002)
Juan Karlos Lopez-Mugartza Nafarroan unibertsitate publiko, euskaldun eta laiko bat sortzeko ahaleginak oso aspaldikoak dira ( Universidad Vasco-Navarra sortzeko egitamua 1866koa da eta Universidad Vasca -rena 1918koa); baina 1936ko gerrak ahalegin horiek guztiak hondatu zituen eta garaileak aurrekoen lanaz baliatu ziren beste unibertsitate mota arrunt ezberdina bultzatzeko. Karlistak, alde batetik, eta Juntas de Acción Católica taldea bestetik, kultura katolikoa hedatuko zuen unibertsitate baten oinarriak finkatzen hasi ziren. Orduko agintari kulturalen goiburua Pro Ecclesia, Patria, Societate izanik, unibertsitate publiko eta laiko bat lortzeko ametsa guztiz desegin zen; izan ere, diktadura bukatu arte ezin izan zitzaion eztabaida horri jarraipen garbirik eman . Demokraziaren etorrerarekin, Euskal Unibertsitatea eraikitzeko beharraz eztabaidatzen da berriro. Foru Parlamentuan, ordea, sozialistek defendatu zuten Nafarroak bere unibertsitatea behar